ESOGÜ Hastanesi'nde Dünya AIDS Günü Etkinliği Düzenlendi
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Sağlık Uygulama ve Araştırma
Hastanesi’nde farkındalık oluşturma amaçlı “Dünya AIDS Günü” etkinliği gerçekleştirildi.
Etkinliğe ESOGÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
Başkanı Prof. Dr. Elif Doyuk Kartal, Hastane Başhekim Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Yıldız,
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı öğretim üyeleri Prof. Dr.
Nurettin Erben ve Dr. Öğr. Üyesi Hasip Kahraman katılım sağladı.
Etkinlikte Tıp Fakültesi öğrencileri hastalar ve hasta yakınlarına bilgilendirici broşürler
dağıtırken, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Elif
Doyuk Kartal şu açıklamayı yaptı: “Bu yıl 1 Aralık Dünya AIDS Günü, UNAIDS öncülüğünde
‘Doğru yolu seç: Sağlığım, hakkım!’ temasıyla anılıyor. Herkesin insan haklarını korumak,
evrensel HIV bakımına ulaşmak ve erişim engellerini ortadan kaldırmak HIV enfeksiyonunun
sonlandırılmasında çok önemlidir. UNADIS 2024 küresel verilerine göre dünyada 2023 yılı
itibarı ile 39.9 milyon insan HIV ile yaşamakta olup, 2023 yılında 1.3 milyon yeni enfeksiyon
tanımlanmış, yaklaşık 630.000 kişi HIV bağlantılı nedenlerle ölmüştür. 2023 yılında HIV'e
yakalanan insanların neredeyse yarısının Doğu ve Güney Afrika ile Batı ve Orta Afrika'da
yaşamakta olduğu rapor edilmiştir. 2025 yılı için yeni HIV enfeksiyonları 370.000 olarak
öngörülmüş, yıllık HIV ilişkili ölümlerin ise 250.000’in altına düşürülmesi hedeflenmiştir.
Ülkemizde Sağlık Bakanlığı resmi verilerine göre 8 Kasım 2023 itibariyle 1728 olgu
raporlanmıştır. 17 olgu vefat etmiştir. Olguların %84,2’si erkektir. En fazla 25-29 ve 30-34 yaş
gruplarında görülmektedir. Bulaşma yolu bildirilen vakalar içerisinde cinsel yolla bulaşma
%95,6 oranındadır. Dünya çapında, yetişkin nüfus arasındaki ortalama HIV yaygınlığı
%0,7’dir. Ancak riskli gruplar arasında daha yüksektir. Seks işçilerinde %2,5, eşcinsel erkekler
ve erkeklerle seks yapan diğer erkeklerde %7,5, damar içi uyuşturucu kullananlarda %5,0,
trans bireylerde %10,3, cezaevlerindeki kişilerde %1,4’ tür. Dünyada 2023 itibariyle HIV ile
yaşayan bireylerin %86’sı durumundan haberdar olup bunların %89'u tedaviye
erişebilmektedir. Tedaviye erişenlerin %93'ünde viral baskılanma sağlanmaktadır. 2023 yılı
itibariyle 9,3 milyon hastanın ise hala tedaviye erişimi mümkün olamamıştır. Küresel çapta
maalesef tedaviye erişimde eşitsizlikler mevcuttur. Günümüzde HIV enfeksiyonu artık
hizmetlere yeterli erişim olduğu sürece etkili bir şekilde yönetilebilen kronik bir hastalık
haline gelmiştir. Ancak yaşam boyu tedavi, hem HIV ile yaşayan bir kişi hem de sağlık
sistemleri için bir yüktür. Aşısı olmadığı için tedavi hala bir önceliktir. Mevcut tedaviler ve
elbette tedaviye uyum ile viral yükü baskılamanın sürdürülmesi ile hem hastalığın kontrolü
hem de yeni bulaşları engellemek mümkün hale gelmiştir. İlaç tedavisi altında virüs kanda
saptanamaz hale geldiğinde ve bu durum sürdürülebildiğinde cinsel eşlerine HIV bulaştırma
riski sıfır olduğu kabul edilmektedir. Dünya genelinde yeni HIV vaka sayısı giderek
azalmaktadır. Ülkemizde yapılan bir analiz çalışmasında en fazla artış hızı yaşa göre 15 ila 24
yaş arası gençlerde, cinsiyete göre ise kadınlarda bulunmuştur. Bu nedenle özellikle genç yaş
grubunda bulaş yolları konusunda bilgilendirmek, farkındalığı artırmak ve korunmak öncelikli
bir konu olarak ele alınmalıdır. Riskli gruplarda düzenli taramalar yapılmalıdır. Sağlık
kurumlarımızda HIV tanısı özel hayatın gizliliği gözetilerek ücretsiz olarak yapılmaktadır. HIV
durumunu bilenlerin tedaviye erişimi de bir o kadar kolay ve ücretsizdir.”